Ευκαιρία για δουλειά

Από τις τρεις συνεχόμενες άσχημες εμφανίσεις που έκανε ο Ολυμπιακός στην Ευρωλίγκα, η ήττα από τη Ζαλγκίρις Κάουνας ξεχωρίζει ως το ναδίρ των πρωταθλητών Ευρώπης. Στην Κωνσταντινούπολη πήγε ανυποψίαστος και έπεσε πάνω σε μια Εφές που δεν έχανε σουτ. Εναντίον της Τσεντεβίτα το άγχος έπαιξε καταλυτικό ρόλο. Στο ματς με τους Λιθουανούς τα δράματα με τον Ντόρσεϊ δε βοήθησαν, όμως η ομάδα έπαιζε στην έδρα της, ερχόταν από ένα διπλό ψυχολογίας στο ΟΑΚΑ και ο αντίπαλος είχε ήδη προειδοποιήσει για τις προθέσεις του, κερδίζοντας εκτός έδρας την Κάχα Λαμποράλ. Επομένως εκείνη η ήττα περισσότερο φανέρωσε προϋπάρχοντα προβλήματα (αγωνιστικά και μη), παρά δημιούργησε νέα.

Οι τέσσερις διαδοχικές νίκες που ακολούθησαν επιτρέπουν στον Ολυμπιακό να πάει στο Κάουνας χωρίς ιδιαίτερη πίεση. Από την άλλη, ο πρωταθλητής οφείλει να στέλνει μηνύματα προς διάφορες κατευθύνσεις όταν οι περιστάσεις το απαιτούν. Κυρίως, όμως, ο Μπαρτζώκας και οι παίκτες του καλούνται απέναντι στην καλύτερη (ως τώρα) ομάδα του ομίλου να αποδείξουν ότι η βελτίωση που έδειξαν τον περασμένο μήνα δεν είχε να κάνει με τους αντιπάλους τους ή απλά με τον εγωισμό τους. Αν ο Ολυμπιακός θέλει να κερδίσει εκεί μέσα θα χρειαστούν, εκτός από διάθεση και προσωπικότητα, συγκεκριμένες απαντήσεις στα προβλήματα που δημιούργησε πριν ένα μήνα περίπου η Ζαλγκίρις, κυρίως με την άμυνα της.

Μέχρι την περσινή σειρά με τη Σιένα η αντιμετώπιση της επίθεσης του Ολυμπιακού στο μισό γήπεδο ταυτιζόταν με τον περιορισμό του Σπανούλη, δηλαδή με παγίδες και δυναμική έξοδο στα πικ εν ρολ. Οι Ιταλοί είχαν καταφέρει να τον σταματήσουν με τέτοιες μεθόδους στα τρία πρώτα ματς της σειράς, αλλά η επίθεση της ομάδας δεν επηρεάστηκε, χάρη στη γρήγορη πρώτη πάσα μετά το σκριν. Έτσι, οι ψηλοί έβρισκαν χώρο για ατομικές ενέργειες με πρόσωπο στο καλάθι, τα αμαρκάριστα σουτ τριών πόντων πολλαπλασιάστηκαν και το επιθετικό ριμπάουντ έγινε πιο εύκολη υπόθεση ανάμεσα στα κενά των αμυντικών περιστροφών.

Εναντίον της Ζαλγκίρις οι αντίδρασεις απέναντι σε τέτοιες άμυνες ήταν εμφανώς χειρότερες. Σε ορισμένες περιπτώσεις αυτή τη δυσλειτουργία είχε να κάνει με τον Σπανούλη. Στο παραπάνω βίντεο, για παράδειγμα, αντί να δώσει εύκολες πάσες στους αμαρκάριστους Περπέρογλου και Σλούκα ώστε να “τιμωρήσει” τους Κουζμίνσκας και Λαφαγιέτ που αγνοούν τον προσωπικούς τους αντίπαλους στην πλευρά της μπάλας, επιχειρεί εξεζητημένες πάσες προς την αδύνατη πλευρά και τη ρακέτα. Ακόμα και όταν η Ζαλγκίρις δεν κλέβει την πάσα προς τον Πρίντεζη, αυτός έχει ελάχιστο χρόνο και άσχημες προϋποθέσεις για να παίξει με πλάτη. Αργότερα, ο αρχηγός του Ολυμπιακού δοκιμάζει να σπάσει την παγίδα περνώντας ανάμεσα από τους δύο αμυντικούς. Η άμυνα των Λιθουανών έχει χτιστεί για να αποτρέπει τέτοιες κινήσεις.

Τα ατομικά λάθη του Σπανούλη, όμως, δεν ήταν το βασικό πρόβλημα. Απέναντι σε μια τόσο επιθετική άμυνα, η άμεση συνεργασία των δύο παικτών που εμπλέκονταν στο πικ εν ρολ  ήταν συχνά αδύνατη. Η μεσολάβηση μιας δεύτερης πάσας μέχρι η μπάλα να φτάσει στον ψηλό σήμαινε ότι αυτός έπρεπε να παίξει με πλάτη. Κάποιες ομάδες επιδιώκουν τέτοιες καταστάσεις. Ο Ολυμπιακός δεν είναι μία από αυτές, ακόμα και μετά την προσθήκη του Πάουελ. Όπως φαίνεται και στο βίντεο, ο Ντόρσεϊ απλά δεν το έχει - είναι χαρακτηριστικό ότι ο Άντιτς δεν του δίνει τη μπάλα και προτιμά να δώσει σκριν στο Σπανούλη, παρότι η ρακέτα είναι ήδη μποτιλιαρισμένη.

η μποτιλιαρισμένη ρακέτα και η μηδενική πιθανότητα συνεργασίας με ψηλό

Ο Χάινς, από την άλλη, σκοράρει αφού αποφύγει οριακά τα βήματα, ενώ στη συνέχεια υποχρεώνεται να επιστρέψει την μπάλα στο Σπανούλη, ο οποίος εκμεταλλεύεται τη λανθασμένη αντίδραση του Λαφαγιέτ για να δώσει ένα αμαρκάριστο σουτ στον Περπέρογλου. Αυτή η φάση, παρότι καταλήγει σε μια καλή επιλογή, δείχνει ένα γενικότερο πρόβλημα: την έλλειψη κίνησης χωρίς την μπάλα. Ο Περπέρογλου είχε άπλετο χώρο για να κόψει προς το καλάθι. Aκόμα και αν ο Χάινς δεν μπορούσε να τον βρει μέσα στη ρακέτα, ο Λαφαγιέτ θα υποχρεωνόταν να τον ακολουθήσει, απελευθερώνοντας τον Σπανούλη στην περιφέρεια. Χωρίς τέτοια κίνηση, ο Ολυμπιακός επέτρεψε στη Ζαλγίρις να υπαγορεύει τις επιλογές του στην επίθεση. Και επειδή στα τελευταία ματς τα ποσοστά στα τρίποντα παρουσιάζουν πτώση, χρειάζονται εναλλακτικές λύσεις.

Το ιδανικό σενάριο για τον Ολυμπιακό θα ήταν η άμεση συνεργασία ψηλού-κοντού, όπως συμβαίνει στις δύο πρώτες φάσεις του βίντεο. Ακόμα κι αν ο σκρίνερ δεν τελειώσει μόνος του τη φάση, η προσπάθεια των παικτών της Ζαλγκίρις να καλύψουν τον σέντερ που μαρκάρει πέρα από τη γραμμή του τριπόντου ανοίγει χώρους στην αδύνατη πλευρά. Επιπλέον, ο Σπανούλης λογικά θα είναι πιο έτοιμος για τις παγίδες των Λιθουανών, ενώ οι αδελφοί Λαβρίνοβιτς δεν είναι ακριβώς αμυντικά φόβητρα. Αν λοιπόν καταφέρει να περάσει αυτό το εμπόδιο, όπως κάνει στην τρίτη φάση, τότε είναι πολύ πιθανό να βρεθεί ελεύθερο σουτ.

Βέβαια όλες αυτές οι φάσεις έχουν σημαντικό ρίσκο είτε για λάθος στην πάσα ή την ντρίμπλα, είτε για υπερβολική εξάρτηση από το περιφερειακό σουτ - και ο Πλάθα δε θα φοβηθεί να παίξει ζώνη. Ο κίνδυνος του λάθους μπορεί να μειωθεί αν η δημιουργία ανατεθεί σε άλλους παίκτες. Στην τέταρτη φάση ο Λο δίνει μια σίγουρη πάσα στον Γκετσεβίτσιους όταν ο Ξιστόφ Λαβρίνοβιτς κλείνει το διάδρομο προς το καλάθι. Από εκεί η μπάλα πηγαίνει στον Άντιτς, ο οποίος έχει χώρο να παίξει ένας εναντίον ενός. Η ροή της φάσης δεν είναι απόλυτα ομαλή, αλλά η κατάληξη της, με ελεύθερο σουτ από τον Γκετσεβίτσιους και δύο αμαρκάριστους παίκτες στην αδύνατη πλευρά δείχνει ότι τα γκαρντ μπορούν να χρησιμέψουν ως δόλωμα. Ειδικά όταν το ρόλο του δημιουργού επωμίζονται ο Χάινς και ο Πρίντεζης.

Λο&Περπέρογλου αμαρκάριστοι στην αδύνατη πλευρά

Επίσης, τα επιθετικά ριμπάουντ θα μπορούσαν να βοηθήσουν τον Ολυμπιακό να βρει σκορ μέσα στη ρακέτα, απέναντι σε μια ομάδα που συνηθίζει να στέλνει τους ψηλούς της μακριά από το καλάθι στην άμυνα. Ο Λο, στην επόμενη φάση του βίντεο, δείχνει τον τρόπο: κινείται αντίθετα από το σκριν χάρη μια ωραία σταυρωτή ντρίμπλα, με αποτέλεσμα ο Λαβρίνοβιτς να μείνει ξεκρέμαστος στο τρίποντο. Έτσι, όταν ο Αμερικανός πασάρει στον Περπέρογλου, ο Χάινς έχει καλύτερη θέση και από τους δύο ψηλούς των Λιθουανών. Ο μεν Λαβρίνοβιτς είχε μείνει ένα βήμα πίσω και πρέπει να μαρκάρει το σουτ του Άντιτς, ο δε Ντέλας είχε το νου του στη διείσδυση του Λο. Αν οι χειριστές του Ολυμπιακού καταφέρουν να αντιδράσουν επιθετικά στην πίεση που θα δεχτούν, χωρίς όμως να κουτουλάνε στις βοήθειες, θα δημιουργήσουν όχι μόνο ελεύθερα σουτ, αλλά και καλές προϋποθέσεις για επιθετικά ριμπάουντ.

 Ανάλογη ισορροπία επιτυγχάνει και ο Σπανούλης στις δύο επόμενες φάσεις. Πρώτα διαβάζει σωστά τις βοήθειες παρότι βρίσκεται πολύ μακριά από το καλάθι και τροφοδοτεί σωστά τον Πρίντεζη. Στη συνέχεια κινείται αντίθετα από το σκριν, βρίσκοντας διάδρομο προς το καλάθι. Ανάλογο διάδρομο είχε βρει και σε μια φάση του πρώτου βίντεο. Τότε, η Ζαλγκίρις τον είχε υποχρεώσει να επιτεθεί από τα αριστέρα, με αποτέλεσμα να μην προστατεύσει την μπάλα όταν ο Κουζμίνσκας έδωσε βοήθεια. Στη δεύτερη περίπτωση, όπου το σκριν στήθηκε στη δεξιά πλευρά, η δυναμική έξοδος του Λαβρίνοβιτς ακυρώνεται και ο Λαφαγιέτ δεν μπορεί μόνος του να κλείσει την εσωτερική στον Σπανούλη. Mε την εξαίρεση των Τζάαμπερ και Ντάρντεν, οι Λιθουανοί δε διαθέτουν αμυντικούς επιπέδου στο ρόστερ τους. Αυτή η έλλειψη κάνει ακόμα πιο εντυπωσιακή την αμυντική τους λειτουργία, αλλά αν οι βοήθειες διαβαστούν σωστά, τότε θα βρεθούν χώροι για προσωπικές φάσεις.

Αυτό δεν ισχύει μόνο για τον Σπανούλη, ο οποίος στην επόμενη φάση κινείται και πάλι μακριά από το σκριν (και τη βοήθεια) αναγκάζοντας τον Ντάρντεν να αφήσει ελεύθερο τον Παπανικολάου, αλλά και για τους γκαρντ που παίζουν χωρίς την μπάλα. Σε δύο διαδοχικές φάσεις ο Λο κερδίζει φάουλ, καθώς οι προσωπικοί του αντιπάλοι προσέχουν περισσότερο απ’όσο πρέπει το χειριστή που βγαίνει από το σκριν. Η υπερβολική έμφαση που δίνει η Ζαλγκίρις στο να σταματήσει την μπάλα πρέπει να αξιοποιηθεί, κυρίως με γρήγορες πάσες, οι όποιες μπορούν να δημιουργήσουν ευκαιρίες και μέσα στη ρακέτα. Λογικά οι Χάινς και Πάουελ θα τις αξιοποιήσουν καλύτερα απ’ό,τι ο Ντόρσεϊ στο παραπάνω βίντεο. Άλλωστε αν ο Σκαριόλο μπόρεσε να βρει λύσεις απέναντι σε αυτή την άμυνα, γιατί να μην το κάνει και ο Ολυμπιακός;

Τα υψηλά ποσοστά της Μιλανο στα τρίποντα δημιούργησαν χώρους για τα πικ εν ρολ των Ιταλών. Ποιο σημαντικά, όμως, αποδείχτηκαν τα ελάχιστα λάθη τους και τα αρκετά επιθετικά ριμπάουντ, που δεν επέτρεψαν στη Ζαλγκίρις να τρέξει. Η αξιοποίηση της αδύνατης πλευράς με γρήγορες πάσες, η τοποθέτηση του σκρίνερ στη γραμμή των βολών, ώστε να δώσει έναν εύκολο στόχο για πάσα στο χειριστή της μπάλας όταν δεχόταν πίεση από δύο παίκτες (κάτι μου θυμίζει..), και η κίνηση χωρίς την μπάλα στην πλάτη της άμυνας ήταν τα κλειδιά.

Ο Ολυμπιακός έχει τους παίκτες για να βγάλει ανάλογες φάσεις, αλλά για να τα καταφέρει θα πρέπει να συνεχίσει να βελτιώνεται σαν ομάδα. Αυτό ισχύει και για την άμυνα - άλλωστε η Μιλάνο έχασε σε εκείνο το παιχνίδι παρά τους 87 πόντους που έβαλε. Στον πρώτο γύρο, οι αλλαγές μαρκαρισμάτων ψηλού- κοντού λειτούργησαν πολύ καλά, με τον Ολυμπιακό να δέχεται μόλις 15 κόντους στα 26 πικ εν ρολ της Ζαλγκίρις που αντιμετώπισε με αυτό το τρόπο. Ίσως αξίζει να δοκιμαστεί ξανά ο Χάινς σε τέτοιες άμυνες. Αντίθετα, η δυναμική έξοδος του ψηλού και η πιο συντηρητική άμυνα, με τον ψηλό να μένει πίσω από το σκριν, επέτρεψαν στη Ζαλγκίρις να σκοράσει 29 πόντους σε 22 επιιθέσεις.

Βέβαια αυτό δε λέει κάτι για την τακτική που θα πρέπει να εφαρμοστεί την Παρασκευή. O Mπαρτζώκας έχει τις δικές του αρχές και πάνω σε αυτές δουλεύει ανεξαρτήτως αντιπάλου. Το ζητούμενο είναι η ακόμα καλύτερη εφαρμογή τους, μαζί με την κατάθεση της αμυντικής ενέργειας που κάνει αυτή την ομάδα τόσο ξεχωριστή. Από αυτή την άποψη, ένα ματς απέναντι σε μια πολύ καλή ομάδα δεν είναι ευκαιρία για εκδίκηση, αλλά ευκαιρία για δουλειά.

...από τον Rod Higgins