Από τον τελικό στους τελικούς
Παρότι οι τελικοί της Α1 αργούν ακόμη, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα εμπόδια για τον Ολυμπιακό (αν φτάσει μέχρι εκεί φυσικά) θα είναι αρκετά διαφορετικά σε σχέση με όσα συνάντησε προκειμένου να επιστρέψει στην κορυφή της Ευρώπης. Αυτές οι διαφορές δεν αφορούν μόνο τη ψυχολογική διαχείριση, αλλά και τις αγωνιστικές ιδιαιτερότητες μιας τέτοιας σειράς. Ο Παναθηναϊκός, σχεδόν βέβαιος αντίπαλος των πρωταθλητών για μια ακόμα χρονιά στους τελικούς, έχει ελάχιστα κοινά σημεία με την ΤΣΣΚΑ Μόσχας και πολύ περισσότερο με τη Ρεάλ Μαδρίτης. Ωστόσο, τα δύο ματς του Λονδίνου απέδειξαν ότι οι ερυθρόλευκοι δε χρειάζεται να προσαρμόζονται σε κανένα αντίπαλο. Από αυτή την άποψη, ο τελικός του φάιναλ φορ έδειξε κάποια σημεία στα οποία η ομάδα μπορεί να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο. Ας τα δούμε πιο αναλυτικά:
Στο εφιαλτικό πρώτο δεκάλεπτο του τελικού εμφανίστηκαν για μια ακόμα φορά προβλήματα στις επιστροφές. Η Ρεάλ έβγαλε σε αυτό το διάστημα 3 αιφνιδιασμούς και πήρε έξι πόντους από αυτούς, παρότι στους δύο πρώτους ο Ολυμπιακός είχε φάουλ να δώσει για να τους σταματήσει. Στα επόμενα τρία δεκάλεπτα όμως, η κατάσταση άλλαξε άρδην: ο Ολυμπιακός έβγαλε 7 αιφνιδιασμούς οι οποίοι του χάρισαν 17 πόντους. Οι Μαδριλένοι εκδήλωσαν ισάριθμες γρήγορες επιθέσεις, αλλά έμειναν μόλις στους 7 πόντους σε αυτές, αφού οι επιστροφές των πρωταθλητών βελτιώθηκαν σημαντικά.
Εν όψει Παναθηναϊκού τα συμπεράσματα είναι προφανή. Πρώτον, απαγορεύονται τα νεκρά διαστήματα στην άμυνα όταν ο αντίπαλος τρέχει. Η ομάδα του Πεδουλάκη παίζει σε αργό τέμπο, αλλά έχει αρκετούς αθλητές για να τιμωρήσει τέτοιες ολιγωρίες και να βρει κάποιους πόντους που ίσως κάνουν τη διαφορά σε ένα κλειστό παιχνίδι. Ο Παναθηναϊκός ζορίζεται αρκετά στο μισό γήπεδο. Ο Ολυμπιακός δεν πρέπει να του κάνει τη ζωή ευκολότερη.
Δεύτερον, όταν ο Ολυμπιακός τρέχει δεν υπάρχει άμυνα που να μπορεί να τον σταματήσει. Και μπορεί οι επιστροφές του Παναθηναϊκού να είναι καλύτερες σε σχέση με της Ρεάλ, ωστόσο αν η άμυνα των ερυθρόλευκων είναι αυτή που πρέπει, τότε θα πολλαπλασιαστούν οι ευκαιρίες για αιφνιδιασμούς, έστω δευτερεύοντες. Και αφού αναφέραμε την άμυνα, ας δούμε κάποια στοιχεία που χρήζουν βελτίωσης.
PICK AND ROLL (ΑΜΥΝΑ)
Παρότι οι περισσότερες συζητήσεις για την αμυντική συμπεριφορά του Ολυμπιακού έχουν επικεντρωθεί στα hedge out των ψηλών, ο τελικός του Λονδίνου ξεκίνησε με προβλήματα που οφείλονταν σε μια διαφορετική τακτική, με τον ψηλό να μένει στη ρακέτα και τον περιφερειακό αμυντικό να κινείται κάτω από το σκριν.
Η Ρεάλ πέτυχε 8 πόντους στις τέσσερις πρώτες επιθέσεις που αντιμετωπίστηκαν από τους ερυθρόλευκους με αυτό τον τρόπο, κυρίως χάρη στο καυτό ξεκίνημα του Γιουλ. Αντίθετα, στο δεύτερο ημίχρονο, τα hedge out κράτησαν τους Ισπανούς σε μόλις 4 πόντους από 7 επτά πικ εν ρολ που αντιμετωπίστηκαν έτσι.
Με δεδομένο ότι στο πρώτο ημίχρονο οι πρωταθλητές είχαν δεχτεί 13 πόντους στις 8 φάσεις όπου επέλεξαν αυτή την άμυνα, το συμπέρασμα που προκύπτει είναι ότι εκτός από τη σωστή επιλογή τακτικής, εξίσου σημαντική είναι η εφαρμογή της. Από αυτή την άποψη δύο θέματα που πρέπει να λυθούν είναι αφενός οι βοήθειες προς τον σκρίνερ που ρολάρει προς το καλάθι όταν ο αντίπαλος φορτώνει την πλευρά της μπάλας, αφετέρου ο ρόλος του περιφερειακού αμυντικού όταν ο παίκτης του σπάει το hedge out.
Σε αυτή τη φωτογραφία φαίνεται αρκετά ξεκάθαρα ότι σημασία δεν έχει μόνο η άμυνα που θα παίξει ο σέντερ στα πικ εν ρολ, αλλά και οι βοήθειες στην πλάτη του. Στη συγκεκριμένη φάση τόσο ο Πρίντεζης όσο και ο Περπέρογλου είναι υποχρεωμένοι να βρίσκονται κοντά στον προσωπικό τους αντίπαλο, μακριά από την κίνηση του Σλότερ. Ο Λο πρέπει να μείνει κοντά στο Γιουλ που ήδη έχει κάνει ζημιές από τρίποντο. Ο Χάινς πρέπει να διανύσει μια σημαντική απόσταση χωρίς καμία βοήθεια. Το καλάθι του Αμερικανού της Ρεάλ είναι φυσιολογική κατάληξη.
Σε τέτοιες καταστάσεις υπάρχουν δύο επιλογές: μεγαλύτερο ρίσκο στα σουτ από την πλευρά της μπάλας (μάλλον δεν ενδείκνυται βάσει των επιθετικών προσανατολισμών του Παναθηναϊκού), είτε αλλαγές μαρκαρισμάτων κοντού-ψηλού πάνω στο σκριν. Ειδικά απέναντι σε σέντερ όπως ο Σλότερ ή ο Λάσμε, οι οποίοι είναι αθλητικοί και κάνουν καλά σκριν, αλλά δεν μπορούν να ποστάρουν ούτε την πολυθρόνα μου. Ένα άλλο πρόβλημα προκύπτει όταν ο χειριστής της μπάλας καταφέρει να περάσει από την εξωτερική του ψηλού που επιχειρεί τη δυναμική έξοδο:
Η πλέον προφανής συνέπεια από την κίνηση του Ροντρίγκεθ γύρω από τον Χάινς είναι ότι ο Σπανούλης τίθεται εκτός φάσης αμυντικά. Φυσικά η προσπάθεια του να ανακάμψει δεν είναι ανάλογη αυτής που θα έκανε ο Κατσίβελης για παράδειγμα. Και αυτό είναι φυσιολογικό με δεδομένο το βάρος που κουβαλάει ο αρχηγός στην άλλη πλευρά του γηπέδου. Παρόλα αυτά, ακόμα και βρισκόταν πιο κοντά στον προσωπικό του αντίπαλο, είναι αμφίβολο αν θα μπορούσε να επηρεάσει την κίνηση του, αφού ο Ισπανός γκαρντ είχε ήδη βρει διάδρομο προς το καλάθι. Όταν λοιπόν το χετζ άουτ σπάει, είναι προτιμότερο ο γκαρντ του Ολυμπιακού που μαρκάρει πάνω στην μπάλα να κλίνει προς τη ρακέτα ώστε να χαλάει τη γωνία πάσας προς τον ψηλό (τον Ρέγιες σε αυτή τη φάση, αφού ο Άντιτς έχει βγει στον Σλότερ), αντί να τρέχει και να μη φτάνει.
Υπάρχει βέβαια και η αμυντική φιλοσοφία που εφαρμόστηκε στον ημιτελικό, με "σημάδεμα" συγκεκριμένων παικτών του αντιπάλου, τους οποίους ο Ολυμπιακός προκάλεσε να ευστοχήσουν σε αρκετά περιφερειακά σουτ ώστε να χαλάσουν τις βαθιές βοήθειες από την αδύνατη πλευρά στη ρακέτα. Η λογική των πικ εν ρολ του Παναθηναϊκού, όμως, βασίζεται στη δημιουργία τέτοιων σουτ, παρά στο άνοιγμα διαδρόμων για προσωπικές φάσεις των γκαρντ ή άμεση συνεργασία με τον ψηλό:
Προσωπικά δε θα ήθελα ο Ολυμπιακός να παραχωρεί πολλά τέτοια σουτ. Όχι μόνο γιατί ο Μπράμος (ή ο Μασιούλις ή ο Κάρι) μπορούν να βάλουν αρκετά για να τιμωρήσουν αυτή την άμυνα, αλλά και γιατί δεν ασκείται αρκετή πίεση στο Διαμαντίδη προκειμένου να κρατήσει τη μπάλα, να δημιουργήσει μόνος του και να ξοδέψει πολλές δυνάμεις.
Ο Πεδουλάκης έχει αρκετές επιλογές για την αντιμετώπιση του Σπανούλη. Ο Λάσμε είναι εξαιρετικός αμυντικός στα πικ εν ρολ, είτε μαρκάροντας ένας εναντίον ενός κοντύτερους παίκτες, είτε περιμένοντας κοντά στο καλάθι. Οι ζώνες που είδαμε στο ματς πρωταθλήματος του ΟΑΚΑ μπορούν να εμφανιστούν ανά πάσα στιγμή. Ο Μπράμος θα περάσει αρκετή ώρα πάνω στον MVP της Ευρωλίγκας. Ακόμα και ο Γκιστ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε τέτοιο ρόλο, όπως συνέβη απέναντι στους Σάρας και Νάβαρο κόντρα στην Μπαρτσελόνα. Το βασικό ζητούμενο όμως, για τον Σπανούλη είναι να κρατήσει το μυαλό του καθαρό, ανεξαρτήτως τακτικής:
Η ίδια άμυνα που είχε παγιδεύσει τον αρχηγό του Ολυμπιακού στο πρώτο ημίχρονο του τελικού δημιούργησε στην επανάληψη τις προϋποθέσεις για μια μεγάλη εμφάνιση. Η προφανής διαφορά είναι ότι ο Σπανούλης πήρε και έβαλε τα σουτ που του έδινε ο Λάσο από την αρχή. H παραπάνω φωτογραφία, όμως, δείχνει ότι το μπλέξιμο του πρώτου ημιχρόνου οφείλεται και στην προσπάθεια του Σπανούλη να κάνει παραπάνω απ’όσο χρειαζόταν.
Συγκεκριμένα, ο σέντερ της Ρεάλ (Σλότερ σε αυτή τη φάση) περιμένει μέσα στο καλάθι και δε χρειάζεται να χάσει επαφή με τον σκρίνερ ρολάρει προς τα μέσα (Σερμαντίνι), αφού ο Ρέγιες δίνει επίσης βοήθεια πάνω στην μπάλα, αφήνοντας ελεύθερο τον Άντιτς. Αντί, όμως, ο Σπανούλης να δώσει την προφανή πάσα, επιχειρεί να περάσει μια πολύ δύσκολη ασίστ στον Σερμαντίνι. Φτηνό και προβλέψιμο λάθος.
Ο αντίλογος είναι ότι η δημιουργία ενέχει και ρίσκο. Ωστόσο ο μακράν πιο δημιουργικός παίκτης του Ολυμπιακού μπορεί να παίξει αυτό το ρόλο απλά δίνοντας την πάσα που οδηγεί στην ασίστ. Κάπως έτσι απελευθερώθηκε ο Λο στα φτερά κατά τη διάρκεια του φάιναλ φορ. Και μπορεί ο Άντιτς να μην είναι ακριβώς λεφτά στην τράπεζα από τα 6,75, ωστόσο ο Μπαρτζώκας έχει αρκετούς τρόπους για να βγάλει πιο επικίνδυνους σουτέρ σε θέση βολής όταν η άμυνα κλίνει προς τον Σπανούλη. Μένει αυτός να διαβάσει σωστά την κάθε φάση.
Μέχρι την έναρξη των τελικών θα γραφτούν αρκετά για τις τακτικές ιδιαιτερότητες αυτών των παιχνιδιών και τις προσαρμογές που θα πρέπει να κάνουν οι δύο ομάδες. Τα παραπάνω στιγμιότυπα, όμως δείχνουν ότι ο Ολυμπιακός μπορεί να παίξει ακόμα καλύτερα, ανεξαρτήτως αντιπάλου. Αυτός πρέπει να είναι και ο βασικός στόχος του για τα πλέι οφ του ελληνικού πρωταθλήματος.