Εσωτερικές υποθέσεις και triple crown

Ο Ολυμπιακός της δεκαετίας του '90 δεν έφτασε τυχαία να θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες ομάδες της Ευρώπης όλων των εποχών.
Μόνο που για να φτάσει σε αυτό το επίπεδο χρειάστηκαν ώρες προπόνησης, δουλειάς, εσωτερικών ζυμώσεων ή και συζητήσεων. Έτσι είναι οι ομάδες...
Όχι... το κλίμα δεν ήταν πάντα άριστο αν και τη σεζόν που μας ενδιαφέρει η ομάδα αποδείχθηκε πιο ενωμένη από ποτέ. Ούτε έλειψαν τα καβγαδάκια και οι κόντρες.

Αλλά πάντα ο Ολυμπιακός είχε τον χαρακτήρα για να ξεπερνάει ότι άσχημο και αν συνέβαινε.

Την προσωπικότητα και το leadership σε εκείνη την ομάδα, εν πολλοίς την εξέφραζαν οι πρωτεργάτες από τον πάγκο, ο Γιάννης Ιωαννίδης και ο Ντούσαν Ίβκοβιτς, δυο από τους πιο ισχυρούς και πληθωρικούς προπονητές που κυκλοφορούσαν εκείνα τα χρόνια.

Στο παρκέ άλλοι ήρθαν έτοιμοι όπως ο Παναγιώτης Φασούλας, χαρακτήρας που πάντα δέσποζε στα αποδυτήρια. 
Και κάποιοι γαλουχήθηκαν στον Ολυμπιακό, μπολιάστηκαν με το πνεύμα πρωταθλητή και εξελίχθηκαν σε ηγέτες. 

Ο Μίλαν Τόμιτς για παράδειγμα ήρθε αμούστακο παιδί, πέρασε όλες τις φάσεις που μπορεί να περάσει ένας άνθρωπος στο μπάσκετ και πλέον είναι σημαία για την ομάδα. 

Ο Γιώργος Σιγάλας από πολύ μικρός, 22 χρόνων παιδί, άκουγε τους πάντες να τον φωνάζουν αρχηγό. Όχι μιας οποιασδήποτε ομάδας. Αρχηγός του Ολυμπιακού, του μπασκετικού Ολυμπιακού εκείνα τα χρόνια, τα χρόνια που το μπάσκετ υπήρχε παντού.

Ο Ντράγκαν Τάρλατς ήταν σαν τον φίλο που είχαμε στο σχολείο που δεν έλεγε πολλά, αλλά όταν μίλαγε οι πάντες έκαναν σιωπή για να ακούσουν.

Ταυτόχρονα, προστέθηκαν ξένοι με παραστάσεις και προσωπικότητες-σχολείο για τους μικρότερους. Ζάρκο, Έντι Τζόνσον, Βολκόφ, Ρίβερς.

Εκείνη η ομάδα δημιούργησε αντιστάσεις για να ξεπερνά κάθε σκόπελο. Αντιστάσεις που της επέτρεπαν να αυτοθεραπευτεί όταν έβρισκε τα σκούρα, μόνο οι μεγάλες ομάδες το έχουν αυτό.

Αρκετά τα παραδείγματα...

Η σοκαριστική ήττα από τη Μπανταλόνα στο Τελ Αβιβ το 1994 ήταν από αυτές που μπορούν να διαλύσουν μια ομάδα, να καταστρέψουν μια  ολόκληρη χρονιά. Ο Ολυμπιακός ήρθε στις εγχώριες διοργανώσεις,  στο πιο δύσκολο Ελληνικό πρωτάθλημα ever και έκανε νταμπλ.

To 1996 η ομάδα συσπειρώθηκε βλέποντας τον Παναθηναικό να κατακτά το Ευρωπαικό πρωτάθλημα στο Παρίσι, η συνέχεια έγραψε ένα σκορ... 73-38 σε πέμπτο τελικό κόντρα σε έναν Πρωταθλητή Ευρώπης.

Το 1996-1997 η σεζόν δεν ξεκίνησε καλά, το τέλος όμως βρήκε τον Ολυμπιακό να έχει κατακτήσει ότι υπήρχε μπροστά του. Η ιστορία είναι γνωστή...
Την αφηγείται ο Γιώργος Σιγάλας στο "Για πάντα πρωταθλητές"...

"Κάποια στιγμή που με τον κύριο Ίβκοβιτς προσπαθήσαμε να μπούμε σε έναν δικό του ρυθμό, η ομάδα δεν έπαιζε καθόλου καλά. 

Ήταν πολύ λογικό γιατί έπρεπε να συνηθίσουμε κάποια άλλα πράγματα που η ομάδα δεν ήταν μαθημένη να κάνει αφού η ομάδα αυτή δούλευε πολλά χρόνια μαζί.

Και όπως θυμόμαστε όλοι δεν παίζαμε καθόλου καλά, μέχρι και από τον ΒΑΟ είχαμε χάσει.

Κάποια στιγμή καθήσαμε κάτω και τα συζητήσαμε με κάποιους παίχτες και τον κύριο Ίβκοβιτς, είπαμε να επανέλθουμε σε κάποιες άλλες καταστάσεις προς τιμήν του, γιατί αυτός είναι ο αρχηγός, το δέχτηκε να δοκιμάσουμε. Αυτό άλλαξε όλη την εικόνα."  
(40:00 στο βίντεο)

Η συνάντηση Ίβκοβιτς-παιχτών στο μέσο της σεζόν 1996-97 δεν πρωτοακούστηκε στη συγκεκριμένη εκπομπή. Ήταν ένα γεγονός που είχε ήδη κυκλοφορήσει, ο Σιγάλας έβαλε και τη σφραγίδα.
Αυτό όμως που δεν έχει ακουστεί είναι ποια είναι τα πράγματα στα οποία ο Ολυμπιακός επανήλθε;
Αλλαγές έγιναν πολλές όσο κυλούσε η σεζόν. Η πιο ορατή ήταν η ενεργοποίηση του Τόμιτς στην ίδια πεντάδα με τον Ρίβερς, ο Ντούντα προσπάθησε και κατάφερε να χαλιναγωγήσει λίγο το ταπεραμέντο του Ποταμού που μέχρι τότε δεν είχε πείσει ότι παίρνει τις καλύτερες αποφάσεις στα κρίσιμα σημεία. Ο Ολυμπιακός απέκτησε καλύτερο έλεγχο στο παιχνίδι και αναβαθμισμένο decision making μέσα στο παρκέ.
Όμως δεν μιλάει για αυτό ο Σιγάλας...

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή...
Ο Ολυμπιακός στα χρόνια του Ιωαννίδη είχε χτιστεί με μια συγκεκριμένη λογική αμυντικά. 
Οι κοντοί οδηγούσαν τους αντιπάλους τους πάνω στους ψηλούς, ο Ολυμπιακός ρίσκαρε σουτ από την περιφέρεια αλλά προσπαθούσε να οχυρώσει το καλάθι του που γινόταν δύσκολη υπόθεση για τον αντίπαλο σταρ.

Το παράδειγμα του Νίκου Γκάλη από το παιχνίδι της τελευταίας αγωνιστική της κανονικής περιόδου στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας το 1994 είναι χαρακτηριστικό, λίγο πριν το ματς του Τελ Αβίβ.
Στην πρώτη εικόνα ο Σιγάλας οδηγεί τον Γκάλη αριστερά πάνω στον Φασούλα, ο Οικονόμου μπορεί κάνει dive ή να μείνει έξω για τρίποντο.

Στη δεύτερη εικόνα ο Σιγάλας και πάλι στέλνει τον Γκάλη αριστερά πάνω στον Τάρπλει.

Το κόψιμο του Βολκόφ είναι έτοιμος να πάρει από τη weakside ο Μπακατσιάς ενώ και ο Φασούλας έχει μείνει μέσα παρακολουθώντας την πιθανότητα drive από τον Γκάλη αδιαφορώντας για το σουτ του Οικονόμου.

Τρίτη και τελευταία εικόνα από το συγκεκριμένο παιχνίδι, ο Γκάλης πάει από τα δεξιά αυτή τη φορά αλλά και πάλι ο Φασούλας ελέγχει την κίνηση του, ο Τάρπλει θα πάρει το dive του Βράνκοβιτς.

Τα συμπεράσματα που βγαίνουν είναι αρκετά.

Μπορεί ο Γιώργος Σιγάλας να έπαιρνε τα εύσημα εκείνα τα χρόνια για τις επιτυχημένες αμυντικές αποστολές (που ήταν πολλές...Γκάλης, Μπάνε, Μάικλ Γιανγκ κτλ.) αλλά οι επιτυχίες ήταν σαφώς ομαδική δουλειά.

Ο Ιωαννίδης επέλεγε να δίνει στον αντίπαλο περιφερειακό τον διάδρομο που οδηγεί πάνω στον ψηλό του και οι υπόλοιποι έκαναν περιστροφές.

Η δουλειά του Σιγάλα ήταν αρχικά να δυσκολέψει τον προσωπικό του αντίπαλο να πάρει τη μπάλα σε καλή θέση αρνούμενος την πάσα, μια δουλειά που δεν ήταν δύσκολη υπόθεση για ένα παιδί τόσο καλά γυμνασμένο ειδικά όταν στο συγκεκριμένο παράδειγμα είχε απέναντι τον 35χρονο Γκάλη. Ο Νικ αγκομαχούσε να πάρει τη μπάλα αρχικά, αλλά και όταν την έπαιρνε έβρισκε μπροστά του όχι μόνο τον Σιγάλα αλλά και τον Φασούλα, τον Τάρλατς ή τον Τάρπλει, πολλές φορές σε σημεία του παρκέ που μπορούσε να παγιδευτεί.

Ο Ολυμπιακός ρίσκαρε αρκετά κόντρα σε ψηλούς screeners με σουτ, ο βασικότερος λόγος της καλής παράδοσης που είχε ο Νίκος Οικονόμου κόντρα στον Ολυμπιακό.

Τέλος, η εξήγηση για τα σχήματα των δίδυμων πύργων που μετά μανίας επέλεγε ο Ιωαννίδης εκείνα τα χρόνια κρύβεται σε εκείνη την τακτική. 
Όταν ο Φασούλας ανέβαινε στον Γκάλη, ο Τάρπλει όχι μόνο μπορούσε να κοντράρει στο cut του Βράνκοβιτς αλλά και να σκουπίσει τα αμυντικά ριμπάουντς από την αδύνατη πλευρά.

Όταν ο Ντούντα ήρθε στον Ολυμπιακό το καλοκαίρι του 1996, όπως ήταν λογικό προσπάθησε να περάσει στην ομάδα τις δικές του αρχές, τον δικό του ρυθμό που λέει και ο Σιγάλας.
Αυτό είχε δυσκολίες όχι μόνο τακτικές αλλά και πνευματικές. 
Η ελευθερία που έδινε στους παίχτες ο Ντούντα, η εμπιστοσύνη στο ταλέντο αρχικά μεταφράστηκαν σε χαλαρότητα στο γήπεδο. Μια ομάδα υπερπροπονημένη και σφιχτή που ξαφνικά ήρθε κάποιος και της έλυσε τα λουριά, δεν θέλει και πολύ να ξεφύγει όλο αυτό. Αυτό όμως ήταν θέμα χρόνου να ξεπεραστεί...

Τακτικά ο Ίβκοβιτς προσπάθησε να ακολουθήσει ένα διαφορετικό αμυντικό μονοπάτι.
Στη φάση κόντρα στην Άλμπα Βερολίνου εκτός έδρας ο Τάρλατς προσπαθεί να χαλάσει το σκριν που πάει να στήσει ο Αλέξις στον Σάσα Ομπράντοβιτς χωρίς επιτυχία. Ο Ρίβερς δεν καταφέρνει να σπάσει το σκριν και ο Ομπράντοβις τρυπάει την άμυνα του Ολυμπιακού που δεν έχει περιστροφές από τον Άντερσον στη weakside ενώ και ο Βελπ πάει καθυστερημένα στη φάση.

Στο παιχνίδι του πρώτου γύρου κόντρα στον Παναθηναικό στο ΟΑΚΑ ο Ολυμπιακός έχασε την επαφή στο σκορ από το κρεσέντο του Ντίνκινς στο δεύτερο ημίχρονο.

Στη φάση που βλέπουμε ο Τάρλατς προσπαθεί να χαλάσει το σκριν του Αμίτσι και ο Σιγάλας να βγει πάνω από το σκριν ακολουθώντας τις τρίπλες του Βύρωνα.

Ο Ίβκοβιτς δεν ήταν από τους προπονητής που θα ρίσκαρε περιστροφές. Ούτε θα έδινε σουτ από τη weakside ή από pick and pop. 
Στο πρώτο μισό του 1996-97 οι απαιτήσεις από τους περιφερειακούς αμυντικούς αυξήθηκαν, ο Σιγάλας δεν είχε τις πλάτες των ψηλών, θα έπρεπε να τρέξει περισσότερο για να μείνει στη φάση, το πρόβλημα είναι ότι η φοβερή και τρομερή frontline του Ολυμπιακού δεν αξιοποιούνταν επαρκώς αμυντικά.

Πάμε πάλι στη συνάντηση Ίβκοβιτς-παιχτών το 1997 μέσα από μια δεύτερη συνέντευξη.

Αφηγητής και πάλι ο Γιώργος Σιγάλας:

"Είχαμε συνηθίσει τόσα χρόνια να παίζουμε ένα συγκεκριμένο τρόπο άμυνας. 

Εγώ και οι άλλοι περιφερειακοί οδηγούσαμε τους κοντούς στην αδύναμη πλευρά τους και πάνω στον Φασούλα και τον Τάρλατς. Εκεί... τελείωνε η επίθεση παίρναμε τα ριμπάουντ και με αυτό τον τρόπο παίζαμε σούπερ άμυνα και χτίσαμε αυτή την αυτοκρατορία. 

Ο κύριος Ίβκοβιτς είχε άλλη φιλοσοφία και ήθελε να σπάμε τα σκριν και να βγαίνουμε μπροστά από τον αμυντικό. Ούτε εμένα, ούτε τους άλλους τους βόλευε αυτή η άμυνα. Πήγαμε, λοιπόν, μια μέρα εγώ και ο Φασούλας και του ζητήσαμε να αλλάξουμε την άμυνα. Στην αρχή δεν το είδε και με πολύ καλό μάτι. Μετά ήρθε ο Τάρλατς, άκουσε τη συζήτηση και του ζήτησε το ίδιο πράγμα! Προς τιμήν του ο κύριος Ίβκοβιτς μας άκουσε και μας έδωσε το δικαίωμα να παίζουμε την άμυνα με τον τρόπο που ξέρουμε. Τη συνέχεια την ξέρετε"

Επιστρέφουμε στον Μπάιρον Ντίνκινς μόνο που τώρα πάμε στο τέλος της χρονιάς...
Πρώτος προημιτελικός για την Ευρωλίγκα, το περίφημο 49-69 και ο Ολυμπιακός έχει αλλάξει τακτική.
Στην πρώτη φάση ο Τάρλατς κόβει τον διάδρομο στον Αμερικάνο δίνοντας ένα ξεμαρκάριστο σουτ στον Φεράν. 
Το ρίσκο με τον ψηλό σουτέρ που λέγαμε, ο Φεράν έκανε εξαιρετικό ματς στο δεύτερο παιχνίδι στο Φάληρο.

Στην αρχή τη φάσης της παρακάτω εικόνας ο Ρίβερς δείχνει χαρακτηριστικά τον δεξί διάδρομο στον Παπανικολάου. Ο Ντίνκινς πάει εκεί που δείχνει ο Ρίβερς και βρίσκεται κλεισμένος από Ρίβερς, Παπανικολάου και Τόμιτς. Ο τελευταίος δίνει το σουτ στον Σκονοκίνι στη γωνία, ο Οικονόμου και πάλι είναι ανοιχτός στο pick and pop.

Η παρακάτω φάση είναι η πιο χαρακτηριστική.

Ο Ντίνκινς πέφτει στη παγίδα του Ρίβερς και πάει για μια ακόμα φορά στον αριστέρο διάδρομο αν και το σκριν του Νουόσου είναι από τα δεξιά. Εκεί τον περιμένει ο Τάρλατς που τον οδηγεί σε πολύ δύσκολο σουτ.

Ο Ολυμπιακός πορεύθηκε με αυτή την άμυνα μέχρι το τέλος της χρονιάς, αποκορύφωμα ο τελικός στη Ρώμη κόντρα στη Μπαρτσελόνα όταν ο Ρίβερς οδηγούσε τον Τζόρτζεβιτς δεξιά αφού ο Ίβκοβιτς ήξερε ότι το δεξί του γόνατό δεν ήταν καλά. 
Όταν σου πατάνε τον κάλο συνεχώς τότε δύσκολα να μείνεις συγκεντρωμένος μέσα στο ματς.

Ας ξεκαθαρίσουμε κάτι...

Το αν η ομάδα του 1997 ήταν η ομάδα του Ιωαννίδη, του Ίβκοβιτς ή του Ίβκοβιτς με βάση τον Ιωαννίδη δεν μας απασχολεί καθόλου.

Ο Ίβκοβιτς διαχειρίστηκε άψογα τη χρονιά από ένα σημείο και μετά, προσέθεσε καλύτερη πνευματική προετοιμασία στα κρίσιμα ματς και έκανε τακτικές αλλαγές στο μέτρο του δυνατού, για παράδειγμα η ενεργοποίηση του Τόμιτς ήταν μια κίνηση που ο Ιωαννίδης δεν την έκανε την προηγούμενη χρονιά. 

Ταυτόχρονα συνέβαλε αποφασιστικά στην ενότητα της ομάδας, έδιωξε με τις κλωτσιές τον Άντερσον από το ξενοδοχείο τα Χριστούγεννα του '96 στη Μαδρίτη, ο Ξανθός ήταν περισσότερο υπομονετικός με τον Μπέρι την προηγούμενη χρονιά.

Φυσικά είχε στα χέρια του μια ομάδα που ήταν ήδη κορυφαία και βρισκόταν ένα μόνο σκαλί μακριά από την Ευρωπαική κορυφή, έργο Ιωαννίδη, άρα θα ήταν κουτό να αλλάξει θεμελιακά πράγματα σε αυτή. Και το κατάλαβε και ο ίδιος, τι σοφός θα ήταν αλλιώς;